24 februari 2007

Nelleke Noordervliet

'Wanneer was u het gelukkigst?
Achteraf.'


In HP/De Tijd, 23 februari 2007

Tekening

Als ik jou kon tekenen
En je in mocht kleuren
Zou je blauw zijn als de lucht
En als een frisse wind
Mijn witte muur opfleuren

Ik zou soms naar je kijken
Je wat verhangen bovendien
Om je altijd
Van de beste kant te kunnen zien

Maar vandaag wil ik je gummen
Alle lijnen van je hoofd vervagen
En de tijd die ik niet aan je dacht
Met factor tien vertragen

Of zou ik je vertekenen
Misschien
En liever in een grafiek
Je ware gezicht berekenen
Om het verloop te kunnen zien

Als ik jou kon tekenen
En je in mocht kleuren
Zou je groen zijn als het gras
En de zon zou
Mooie dingen met je doen gebeuren

Ik zou je water geven
Met mijn blote voeten in je lopen
De mooiste zomeravond
Met jou alleen beleven

Maar vandaag wil ik je krassen
Strepen zetten waar je ogen zitten
Om niet te hoeven zien
Dat die open blik me weer bedriegt
Misschien

Of zou ik je laten als je was
En je opbergen in een doos
Om je morgen nog eens terug te vinden

En bedenken dat het goed is zo

12 februari 2007

Bezint eer ge begint

Vrijdagavond, IKEA Amsterdam, 19.27 uur

Nanda en ik staan in de rij voor de kassa, voorzien van gehaktballetjes en patat, want shoppen in IKEA lukt immers alleen op 'n goed (met Zweeds kantine-voedsel) gevulde maag. Voor ons staat een echtpaar met twee bordjes zichtbaar uit de magnetron opgewarmde apfelstrüdel met ijs.

Ik: 'Nan, er is dus toch apfelstrüdel! Hm, dat ziet er een stuk beter uit dan die Zweedse balletjes...'

Zij: 'Ja, normaal gesproken staan ze ook gewoon bij de toetjes. Ik was vorige week in Amersfoort en daar ziet het eten er sowieso veel beter uit. Hier is 't maar niks.'

Ik: 'Oh, u eet wekelijks in een andere IKEA-vestiging?'

Zij: 'Nou, nee hoor, maar we waren er toevallig.'

We waren er toevallig? Niemand is toch 'toevallig' in IKEA, het burgerlijke walhalla waar je slechts volgens het onvermijdelijke principe 'alle wegen leiden langs ons hele assortiment' kunt winkelen (ik krijg spontaan ideeën voor een, speciaal voor IKEA ontworpen serie tegeltjeswijsheden. Gat in de markt, lijkt me) ? Daar ga je toch alleen heen als je makkelijk in elkaar te zetten en betaalbare meubels of spotgoedkope accesoires wilt bemachtigen?

Enfin, intussen ontstaat vooraan in de rij (onvoorstelbaar hoeveel mensen bedenken om op vrijdagavond te gaan eten in IKEA) een heftige discussie tussen een klant en de cassière omdat de klant een plastic bekertje heeft gepakt om haar wijn uit te drinken, terwijl dat natuurlijk een glas had moeten zijn.

De vrouw voor me in de rij draait haar hoofd nog eens mijn kant op. 'Ja, dàt gebeurt in Amersfoort dus niet', snibt ze. Triomfantelijk tovert ze een IKEA-familypas uit haar portemonnee. Want daarmee krijgt ze een gratis kopje koffie. Samen met haar man loopt ze richting een leeg tafeltje, twee lullige Zweedse vlaggenprikkertjes sieren hun gebakjes.

Ze heeft me overtuigd; ik word ook lid van de IKEA-family.
Vandaag nog.








01 februari 2007

De verbeelding van het journalistieke feit

Op de website van het Algemeen Dagblad is een filmpje te zien, waarop de laatste minuten zijn vastgelegd van de 25-jarige Scheveninger Pascal Triep, die maandag door een steekincident om het leven kwam.

Buiten het feit dat dit natuurlijk een verschrikkelijk incident is, begrijp ik echt niet waarom het op deze manier wereldkundig moet worden gemaakt. Wie heeft er baat bij het zien van beelden waarop het neergestoken slachtoffer opkrabbelt, wankelt en vervolgens voorover over een hekje valt?

Waanzin vind ik het. Een intens gevoel van walging borrelt in me op. En dan heb ik het filmpje nog niet eens gezien. Welke overweging zou op de redactie van het AD de doorslag hebben gegeven om het filmpje te plaatsen? En met welke reden stuurt iemand zo'n soort video naar een krant?

Ik moet onbewust denken aan de foto's van de wantoestanden in de Abu Grhaib-gevangenis en de video van de onthoofding van de Amerikaanse zakenman Nick Berg. Weliswaar van een andere orde, maar tevens amateurbeelden van gruwelijke daden, die dankzij het internet - hèt medium dat de massa heerser over het nieuws maakt - bovendien een iconische status zijn gaan bezitten en zich in het collectief geheugen over Irak hebben genesteld. Ze tonen stuk voor stuk misdaden tegen de menselijkheid, waarvan ik absoluut vind dat ze voor het voetlicht moeten worden gebracht. Maar ik betwijfel of dit de juiste manier is. Moet aan deze beelden eenzelfde belang worden toegekend als aan het journalistieke feit op zich?

Ik begrijp dat een gedegen krant zulke foto's en video's niet plaatst uit sensatiezucht en dat bij de keuze een weloverwogen afweging is gemaakt of de nieuwswaarde van de op zichzelf staande beelden voldoende afweegt tegen morele bezwaren en de 'plicht' om je lezers te beschermen. En misschien is het een journalistieke onontkoombaarheid waaraan niet valt te ontsnappen. Maar toch vraag ik me af of zullke goed beargumenteerde keuzes het gewenste effect hebben.